I borrow the title from the book by Jungian analyst James Hollis. A student of Jung’s, Hollis defines the Middle Passage as man’s ability to review issues of identity and confront the “false identity” and the roles he or she has played during a supposedly adult life.
Mary Christea calls her work “Across”, wishing to suggest a ‘passage across’, the transition from a space teeming with mental fragments into that of consciousness and transcendence.
Consciously or unconsciously, an artist —at least, the kind of artist who turns his or her back to the forms which renew one’s relation to the ‘contemporary’ at each time— yearns for the emergence of the unseen image which may well reflect his or her personal identity. The tools which produce this image are often common, as they are determined by the moment in time and sometimes coincide with the images of other artists, furtive or disclosed; the path itself, however, remains sincere as it pursues its quest.
The course of Christea, as we have followed it through her work, focuses on charting her own truth by presenting in the context of her “narrative” the fictional version of a personal anxiety which seeks to communicate itself. The viewer is a good interlocutor or, if you will, the pretext for an inward dialogue. The attempt for the passage across has a stronger recipient, the question of false and true, thanks to the eye witness in the form of the permanent observer and his conscience.
The works and their spatial layout reflect the potential deviations from an inner understanding which resorts to collective memory. The sea that covers the floor space between the video projections of the female portraits and their mirror moves in tune with the pace of the shawl which unifies certain common personal elements.
The overall environment created by Christea reflects the contemporary issues of aesthetic and recalls images whose meaning could well coexist with a 17th-century seascape or the murals in some Roman villa. Art is certainly timeless. It adopts the media available at the time and participates in the events of that time, but there the relation with time stops and art turns to more personal matters. In any case, the way in which a work is made only interests us up to a point: yes, it may have a lot to do with computers, recording and projection, but as a content it remains a private need and expression.
As she crosses the gap from a static or fluid state to one of inner understanding, the work strives to express desires, deal with fears, speak of universal ontological issues. The ‘nods’ of the moving shawl joins together the images of the woman at different ages, assuming the role of the magician who promotes the acceptance of roles and characteristics in the same way that the sound (by Stephanos Barbalias) links the common anxiety.
In Hollis’s 1993 book whose title I have borrowed, the author says that Jung himself experienced his own Middle Passage sitting at the shores of the lake of Zurich, building sandcastles and carving stones. ​
A visual artist is by definition well-placed to sidestep the impasses by making his own ‘toys’. Of course, few are willing to start the game and play it to the end, going all the way into the neglected areas. I believe that Mary Christea, in the liminal work she presents, plays with sincerity in the theatrical quality of her ‘sandcastles’, for the viewer as well as for herself.

Δανείζομαι τον τίτλο από το βιβλίο του Γιουγκιανού αναλυτή James Hollis. Ο μαθητής του Jung, ορίζει το Μέσο Πέρασμα ως δυνατότητα του ανθρώπου να επανεξετάσει ζητήματα ταυτότητας, να έρθει αντιμέτωπος με τον «ψευδή εαυτό» και τους ρόλους που υποδύεται στην διάρκεια μιας, υποτιθέμενης, ενήλικης ζωής.

Η Μαίρη Χρηστέα, ονομάζει την δουλειά της « Across», επιθυμώντας να σηματοδοτήσει το «Πέρασμα Απέναντι», την μετάβαση από ένα χώρο ασφυκτικά γεμάτο από ψυχικά θραύσματα σ’ εκείνο της συνείδησης και της υπέρβασης.

Συνειδητά ή ασυνείδητα, ο καλλιτέχνης, εκείνος τουλάχιστον που γυρνά την πλάτη στις φόρμες που κάθε τόσο ανανεώνουν την σχέση με το όποιο «σύγχρονο», προσδοκά την ανάδυση της αφανούς εικόνας που, πιθανώς, ορίζει την προσωπική του ταυτότητα. Τα εργαλεία που θα παράξουν αυτή την εικόνα συχνά παραμένουν κοινά, αφού ορίζονται κάθε φορά από τον χρόνο, ενώ συμπίπτουν, ενίοτε, με τις αποκλεισμένες ή ακόμα και τις γνωστοποιημένες εικόνες άλλων καλλιτεχνών, η ίδια η διαδρομή ωστόσο παραμένει ειλικρινής, όταν αυτο-διαχειρίζεται το αίτημά της.

Η διαδρομή, της Χρηστέα, εκείνη τουλάχιστον που έχουμε παρακολουθήσει μέσα από τα έργα της, επικεντρώνει το αίτημα της χαρτογράφησης της δικής της αλήθειας, αξιοποιώντας στο πλαίσιο της «αφήγησης» της, την μυθοπλαστική εκδοχή μιας προσωπικής αγωνίας που αναζητά μια δίοδο επικοινωνίας. Ο θεατής είναι ένας καλός συνομιλητής ή αν θέλετε, ως πρόσχημα του διαλόγου προς τα μέσα. Η προσπάθεια για το πέρασμα απέναντι , διαθέτει ισχυρότερο αποδέκτη, το ζήτημα του ψεύδους και του αληθούς, χάριν ενός αυτόπτη μάρτυρα που είναι ο μόνιμος παρατηρητής και η συνείδησή του.

Τα έργα και η διάταξή τους στο χώρο, εκφράζουν τις πιθανές αποκλίσεις μιας ενδο-κατανόησης που, προστρέχει στην συλλογική μνήμη. Η θάλασσα που καλύπτει τον χώρο του δαπέδου ανάμεσα στις βίντεο-προβολές με τα πορτραίτα των γυναικών και τον καθρέφτη τους, κινείται με τον ανάλογο ρυθμό της κίνησης της εσάρπας που ενοποιεί κάποια κοινά προσωπικά δεδομένα.

Ολόκληρο το περιβάλλον της Μ.Χ. εκφράζει ζητήματα της αισθητικής σήμερα και ανακαλεί εικόνες που το νόημά τους μπορεί να συνυπάρχει με μια θαλασσογραφία του 17^ου αιώνα ή με μια τοιχογραφία κάποιας βίλλας στην Ρώμη. Η τέχνη, σίγουρα δεν έχει χρόνο. Υιοθετεί τα μέσα του χρόνου στον οποίο γίνεται, συμμετέχει στα γεγονότα που τον διέπουν και εκεί διακόπτει την σχέση μαζί του για να προστρέξει σε περισσότερο προσωπικά ζητήματα. Ούτως ή άλλως, μέχρις ενός σημείου μας ενδιαφέρει το πώς είναι φτιαγμένο το έργο. Ναι, διαθέτει στενή σχέση με τον υπολογιστή, με τις λήψεις, με τις προβολές αλλά, ως περιεχόμενο, παραμένει ανάγκη και έκφραση ιδιωτική.

Διασχίζοντας το κενό, από μια κατάσταση στατική ή ρευστή σε μια κατάσταση ενδο-κατανόησης , επιθυμεί να προτάξει επιθυμίες, να διαπραγματευτεί φόβους, να μιλήσει για οντολογικά ζητήματα που είναι πανανθρώπινα. Το νεύμα που κάνει η εσάρπα όπως κινείται, ενοποιώντας την εικόνα της γυναίκας σε διαφορετικές ηλικίες, αναλαμβάνει τον ρόλο του μάγου που θα συνδράμει στην αποδοχή των ρόλων και των χαρακτηριστικών, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που, ο ήχος [Στέφανος Μπαρμπαλιάς] θα συνδέσει την κοινή αγωνία.

Στο βιβλίο του Holis «Μέσο Πέρασμα» [ εκδόσεις «Isis», Mελέτες πάνω στην ψυχολογία του βάθους του G.G. Jung] του οποίου τον τίτλο δανείζομαι, αναφέρει ο συγγραφέας ότι ο Γιούνγκ, βίωσε το δικό του Μέσο Πέρασμα καθισμένος στις όχθες της λίμνης της Ζυρίχης, χτίζοντας κάστρα με άμμο και λαξεύοντας πέτρες.​

Ο εικαστικός καλλιτέχνης, έχει δεδομένες τις δυνατότητες να σωθεί από τα αδιέξοδα με την δική του «κατασκευή» του παιγνιδιού. Ελάχιστοι βέβαια, επιθυμούν να ξεκινήσουν το παιγνίδι και να το ολοκληρώσουν, διασχίζοντας την απόσταση έως τις παραμελημένες περιοχές. Πιστεύω ότι η Μαίρη Χριστέα, στο οριακό έργο που παρουσιάζει, παίζει με ειλικρίνεια στην θεατρικότητα των «κάστρων» της, για τον θεατή και την ίδια.